Λογοτεχνες, Α2, σελ. 114-145

Λογοτέχνες,  Α΄ 2, σελ. 114-145

Άγγελος Κολυβέρης, Γρηγόρης Ευσταθιάδης, Γιώργος Ζάφτης, Δήμητρα Κολυλέκα

            Τα πιο κρίσιμα σημεία της πλοκής

ü      Τα πιο κρίσιμα στοιχεία της πλοκής είναι εκεί που ξεδιπλώνεται καλύτερα ο χαρακτήρας του Μάρκου και επίσης, όταν η Βιολέτα, η Οντίν και ο Σίμος πήγαν μια εκδρομή στη θάλασσα.

ü       Αυτά τα γεγονότα ήταν τα πιο κρίσιμα σε αυτά τα κεφάλαια, διότι μας αποκαλύπτουν καλύτερα το χαρακτήρα του Μάρκου

ü      Όταν ο Μάρκος πηγαίνει στο σπίτι της Βιολέτας και αυτή λείπει.

Τι θα αλλάζαμε:

     Όταν ο Μάρκος παρακολουθεί το Σίμο, τη Βιολέτα, το Μάνη και την Οντίν και μετά φεύγει, οι ήρωες θα μπορούσαν να το καταλάβαιναν και να του μιλούσαν, έτσι ώστε να μπει και ο Μάρκος στην παρέα τους και να μην τους μισούσε τόσο πολύ.

Αφηγηματικοί τρόποι

•         Οι αφηγηματικοί τρόποι είναι πολλοί όπως αφήγηση, περιγραφή, εσωτερικός μονόλογος και διάλογος. Ο αφηγητής είναι εξωτερικός και η αφήγηση γίνεται κυρίως σε γ΄ ενικό πρόσωπο.

•         Εγκιβωτισμός υπάρχει όταν μιλάει η Βιολέτα και αργότερα η Νενέ για τους σταλακτίτες, όταν ο Μάρκος «βλέπει» τί πέρασε η Βιολέτα στο ίδρυμα μέσα από το ημερολόγιο της και διαβάζει την τραγική ιστορία του Ιταλού ποιητή, όταν ο Μάρκος θυμάται μια από τις συζητήσεις με τον αγαπημένο του παππού και όταν η Βασιλεία και η Βιολέτα συζητούν για τα παλιά.

•         Προβολή στο μέλλον υπάρχει, όταν ο Μάρκος συζητά με τον παππού του για το τι θα κάνει, όταν ο Στράτος και η Φώτω συζητούν για τον αμπελώνα που θα φτιάξουν και όταν ο Σίμος λέει ότι θα ταξιδέψει σε όλο τον κόσμο.

•         Οι τεχνικές αυτές χρησιμοποιούνται, για να γίνει η αφήγηση πιο εντυπωσιακή, να μας παραθέσει περισσότερα στοιχεία για το τι έχει προηγηθεί, χωρίς όμως να πλήξει ο αναγνώστης. Επίσης, μας δίνει περισσότερες λεπτομέρειες για τους χαρακτήρες που ήδη γνωρίζουμε, αλλά και μας τους «αποκαλύπτει» ως καινούριους μέχρι και στα τελευταία κεφάλαια. Επίσης, εξάπτει  τη φαντασία του αναγνώστη για το αν θα πραγματοποιηθούν οι προβολές στο μέλλον!  

Λαογράφοι, Α2, σελ. 114-145

Λαογράφοι, Α2, σελ. 114-145

Ηλέκτρα Λερού, Φιλιππία Κόγκα, Δανάη Πάνου, Μαριάννα Παναγιώτου, Ελένη Ντουμάνη, Αγγελίνα Καραμεσούτη, Κατερίνα Τσαντά, Ζωή Ματσούκα, Ελευθερία Ντάριου

 Τοπικές δοξασίες θρύλοι παραδόσεις

Στο βιβλίο φαίνεται πως οι κάτοικοι του χωριού πίστευαν στα μυθικά όντα. Για εκείνους η ιδέα μιας μάγισσας ή ενός πνεύματος ήταν οικεία. Ειδικά οι γυναίκες δεν έλεγαν απλώς ιστορίες στα παιδιά τους για να τα τρομάξουν. Τα πίστευαν μέσα τους αυτά που έλεγαν κι ας μην το έδειχναν.

Μάγισσες: Στην Κρήτη πίστευαν πολύ στη μαγεία. Από αρχαιοτάτων χρόνων οι άνθρωποι που είχαν κάποιο ιδιαίτερο χαρακτηριστικό (π.χ.: Η Βιολέτα έχει την ικανότητα να μιλάει με τους νεκρούς), εκδιώκονταν και θανατώνονταν. 

Ξωτικά-δαιμόνια: Στην Κρήτη υπάρχουν πάρα πολλοί μύθοι που αφορούν ξωτικά και νεράιδες. Άλλοτε έχουν τη μορφή ανθρώπου και άλλοτε ζώων. Ακόμη έχουν διάφορες μαγικές ικανότητες και θεωρούνται παιδιά του Διαβόλου.,

 Θρησκευτική πίστη: συνήθειες, γιορτές, συμβολισμός βαπτιστικών ονομάτων κ.α.

  Θρησκευτική πίστη

Οι ήρωές μας από τα λεγόμενα του βιβλίου είναι ορθόδοξοι χριστιανοί. Αυτό το συμπεραίνουμε, επειδή αναφέρεται η γιορτή του Πάσχα και η νηστεία που προηγείται.

  Γιορτές

Πάσχα (Μεγάλη Παρασκευή)

  Συμβολισμός βαπτιστικών ονομάτων

¯  Μάρκος: όνομα Ρωμαίων Αυτοκρατόρων

¯  Γεωργία: όνομα πολλών αγίων και μαρτύρων

¯  Βιολέτα: λουλούδι-αγαπάει τη φύση

¯  Γρηγόρης: πανέτοιμος, γρήγορος

¯  Σίμος: ασήμι-ήταν πολύτιμος για την οικογένεια του

¯  Φώτω: Φωτεινή-πολλή λαμπρή

¯  Βασιλεία: Βασιλική- ανήκει στο βασίλειο

¯  Γιώργης: Γιώργος-όνομα πολλών αγίων και μαρτύρων

¯  Μαντώ: κόρη του Τειρεσία με μεγάλες μαντικές ικανότητες

¯  Βασίλης: ανήκει στο βασίλειο

¯  Θεοφανώ: θεά-πολλή ισχυρή

¯  Αγγέλα: άγγελος-αγνή, ειλικρινής

 Γεωγραφία (εντοπισμός στο χάρτη, διαμόρφωση εδάφους, καιρικές συνθήκες)-τοπωνύμια-χλωρίδα-  πανίδα στο νησί.

  Τοπωνύμια-Γεωγραφία

Ο τόπος που εκτυλίσσεται η ιστορία, ο Κόφινας, είναι ένα βουνό της Κρήτης. Ο Κόφινας (1231 μέτρα) είναι η ψηλότερη κορυφή στα Αστερούσια Όρη. Το βουνό Κόφινας πήρε το όνομα του από το σχήμα της κορυφής του που από τα βόρεια μοιάζει με κοφίνι βαλμένο ανάποδα. Ο Κόφινας είναι ένα βουνό που αλλάζει εμφάνιση ανάλογα με την πλευρά απ' όπου θα το κοιτάξεις. Αν την δεις από τα βόρεια η κορυφή του φαίνεται πλατιά και επίπεδη, ενώ αν την δεις από το πλάι μοιάζει περισσότερο με στρογγυλεμένη πυραμίδα. Έτσι και το τοπίο στον Κόφινα αλλάζει δραματικά από τη βόρεια στη νότια πλευρά του. Στις φωτογραφίες κάτω βλέπετε πρώτα τη νότια πλευρά του Κόφινα με τα γκρίζα και απότομα βράχια και το αραιό πευκοδάσος, ενώ στη δεξιά φωτογραφία βλέπετε το Κόφινα από τα βόρεια, με το τοπίο να θυμίζει αφρικανική έρημο.

  Η χλωρίδα στην Κρήτη

Οι εκκλησίες της Κρήτης, όπως αναφέρεται στο βιβλίο, είναι ανθοστολισμένες, εφόσον οι άνθρωποι που κατοικούν στην Κρήτη επιθυμούν να ευχαριστούν το Μεγαλοδύναμο, προσφέροντάς του λουλούδια και στολίζοντας το σπίτι του.

Οι βρούβες (λαψάνα, αγριοσινάπι) είναι από τα πιο κοινά και δημοφιλή άγρια χόρτα στην Ελλάδα. Ευδοκιμούν σε ηλιόλουστα, ασβεστώδη εδάφη και όπου βρέχει ελάχιστα. Βρίσκονται στις περιοχές της Μεσογείου ως αυτοφυή, ενώ έχουν εγκλιματιστεί και στη βόρεια Αμερική. Είναι μονοετή, ποώδη φυτά. Η βρούβα ανήκει στην οικογένεια των Σταυρανθών ή Κραμβοειδών. Οι βρούβες έχουν ζωηρά κίτρινα άνθη, που σχηματίζουν ταξιανθίες και τα φύλλα είναι μετρίου μεγέθους που εναλλάσσονται. Ανθίζουν από το Μάρτιο μέχρι και τον Οκτώβριο.

Επίσης στο βιβλίο αναφέρονται οι ελιές και οι αγκινάρες, ζαρζαβατικά τα οποία είναι γνωστό ότι ευδοκιμούν στην Κρήτη.

Τέλος, στο βιβλίο αναφέρεται ότι κάτω από το Δέντρο το Μονάχο υπάρχει πλήθος κόκκινων παπαρούνων.

  Καιρικές συνθήκες

Στο βιβλίο αναφέρονται έντονες μεταστροφές των καιρικών συνθηκών. Αυτή η παρατήρηση της συγγραφέα βασίζεται εν μέρει στην πραγματικότητα, μιας και δεν αποτελούν τόσο συνηθισμένο φαινόμενο, τόσο σε όλη την Ελλάδα όσο και στην Κρήτη. 

  Πανίδα στην Κρήτη

Η πανίδα της Κρήτης στα κεφάλαια που διαβάσαμε αποτελείται από: το σκύλο της Βιολέτας, το Μάνη, τις νυχτερίδες στη σπηλιά στο Κακοπέρατο, τα τζιτζίκια, τα σκαθάρια και τέλος τα πρόβατα.

·        Στην Κρήτη υπάρχει μεγάλος πληθυσμός νυχτερίδων αφού περισσότερο από το 50% των συνολικών ειδών θηλαστικών του νησιού είναι νυχτερίδες. Κάποια είδη είναι: νυχτονόμος, η τρανορινόλοφος, η μικρορινόλοφος, η ρινόλοφος του Blasius, η στεπομυωτίδα, η τρανονυχτερίδα, η πτερυγονυχτερίδα, η λευκονυχτερίδα,ο νυκτοβάτης, η μουστακονυχτερίδα, η πυρρομυωτίδα, η ποδαρομυωτίδα, η μικρομυωτίδα, η ορεινή ωτονυχτερίδα, η βουνονυχτερίδα και η νανονυχτερίδα.

·        Τα τζιτζίκια συνήθως βρίσκονται κυρίως στην εξοχή το καλοκαίρι.

·        Στην Κρήτη τα σκαθάρια θεωρούνται ως μόνιμοι κάτοικοι, αφού ζουν στο νησί για πάνω από 5 εκατομμύρια χρόνια!

·        Τα πρόβατα χρησιμοποιούνται από τους κατοίκους της Κρήτης για την παραγωγή βασικών τυροκομικών προϊόντων, όπως γάλα ,τυρί και γιαούρτι.

 Μαγειρική στην Κρήτη

Η Κρήτη είναι γνωστή για τα παραδοσιακά της φαγητά. Στο κεφάλαιο «χαρά που δεν γνώρισα αναφέρεται ότι στην οικογένεια του Σίμου πίνουν τσάι για πρωινό. Στην Δυτική Κρήτη υπάρχει το βότανο Μαλοτήρα από το οποίο φτιάχνουν τσάι βουνού. Επίσης,  στο ίδιο κεφάλαιο λέγεται ότι τρώνε παξιμάδι που όπως γνωρίζουμε από αυτό το υλικό φτιάχνονται οι γνωστά ντάκοι. Ακόμη,  σ’ αυτό το κεφάλαιο ο Σίμος βουτάει το παξιμάδι στο μέλι.

Στο νησί υπάρχει μεγάλη παραγωγή μελιού και γνωστό είναι το Πευκοθυμαρόμελο Κρήτης. Τέλο,ς στην Κρήτη υπάρχει μεγάλη κατανάλωση ζαρζαβατικών (π.χ.: Η οικογένεια του Μάρκου τρώει αγκινάρες και ελιές).

  Κρητικό παξιμάδι

Οι Βυζαντινοί πίστευαν πως ήταν δημιούργημα ενός σπουδαίου γαστρονόμου, του Παξάμου, που έζησε στα Ρωμαϊκά χρόνια. Σύμφωνα με τις ιστορικές πληροφορίες, το παξιμάδι ταυτίστηκε με την διατροφή των Κρητικών, κυρίως εκείνων της υπαίθρου και των ναυτικών. Αναπτύχθηκαν σπουδαίες τεχνικές παράγωγης του, οι οποίες επικράτησαν στο νησί για πολλούς αιώνες. Καθιερώθηκε ως το ψωμί των Κρητικών, αφού η εξαιρετική ποιότητά του παραμένει αναλλοίωτη για πολλές μέρες. Παραδοσιακοί φούρνοι του νησιού κατασκεύαζαν το παξιμάδι από τα χρόνια της Ενετοκρατίας (16ο αιώνα).Επομένως, θεωρείται ένα από τα αρχαιότερα <<τυποποιημένα προϊόντα>> διατροφής. Οι τεχνικές παρασκευής του αποτελούν ένα εξαιρετικό κράμα λαϊκής εμπειρίας, όπως διασώθηκε από τη γυναίκα της αρχαιότερης Κρήτης μέχρι σήμερα.

Βιβλιογραφία:

http://www.explorecrete.com/hiking/GR-Kofinas.html

http://milopotamos.com/index.php/istoria/mythoi

 

Λαογράφοι, Α1, σελ. 114-145

Λαογράφοι, A1, σελ. 114-145

 Τζίνα Γάρδου, Δήμητρα Καρύδα, Δημήτρης Αρχόντας, Νίκος Αλεξόπουλος, Κωνσταντίνος Βασιλόπουλος, Φίλιππος Αγγέλου, Διονύσης Ακάλεστος, Παναγιώτης Ντάριος.

Γεωγραφία

Κακοπέρατο: Το Κακοπέρατο είναι πραγματικό φαράγγι και βρίσκεται στο νομό Ηρακλείου. Έχει  πολύ χαμηλό βαθμό δυσκολίας στην κατάβαση, στους 2 από τους 6 βαθμούς, χωρίς βέβαια αυτό να σημαίνει ότι δεν θέλει προσοχή. Επίσης, δεν έχει ίχνος βλάστησης αλλά και νερού.

Κόφινας: Το βουνό υπάρχει στο νομό Ηρακλείου και ονομάζεται αλλιώς Αστερούσια Όρη. Το υψόμετρό του είναι 1231 μέτρα και η βλάστησή του αραιή.

Το χωριό γενικά δεν έχει ιδιαίτερη διαμόρφωση. Διαθέτει πολλά κτήματα, στα οποία δεν καλλιεργούνται πολλά αγαθά πέρα από τα απαραίτητα. Πιο συγκεκριμένα, καλλιεργούνται ντομάτες και άλλα λαχανικά, χόρτα και ελιές. Ακόμα, βρίσκουμε το τσάι ως βότανο. Επίσης, τα καιρικά φαινόμενα που παρουσιάζονται στα κεφάλαια αυτά είναι ήπια έως πολύ καλά. Τέλο,ς η πανίδα δεν αναφέρεται καθόλου στο κείμενο.

Θρησκευτικά.

Σε θέματα Θρησκευτικής Πίστης αναφορά γίνεται στα ακόλουθα σημεία :

Στο κεφάλαιο "Φιλάγριοι" (σελ. 113-123) :

Στη σελίδα 114, στην πρώτη παράγραφο :

H Γεωργία (μητέρα του Μάρκου), παροτρύνει το γιό της να σταματήσει να ασχολείται με τα τάματα που λείπουν από την εκκλησία.  Τα τάματα, όπως ξέρουμε, είναι ο τρόπος του να πει ο πιστός "ευχαριστώ" απέναντι στο Θεό ή τον Άγιο που τον βοήθησε σε μια δύσκολη στιγμή του.  Συνήθως είναι φτιαγμένα από χρυσό ή ασήμι και γι' αυτό έχουν μεγάλη αξία.

Στη σελίδα 117, από την αρχή της έως το τέλος της πρώτης παραγράφου της σελίδας 118 :

Ο παπάς του χωριού κλέβει τα χρήματα που συγκεντρώνονται στο παγκάρι της εκκλησίας από τους πιστούς.  Το παγκάρι σε μια εκκλησία έχει σκοπό να "καλεί" τους πιστούς να προσφέρουν ό,τι μπορούν, προκειμένου τα χρήματα που θα συγκεντρωθούν, να χρησιμοποιηθούν ή για ανάγκες του ναού ή για βοήθεια προς συνανθρώπους που τα έχουν ανάγκη (ηλικιωμένους, φτωχούς, άνεργους κ.λ.π.).  Η πράξη του παπά φανερώνει άνθρωπο χωρίς ηθικούς φραγμούς, που δεν ενδιαφέρεται καθόλου για τους συνανθρώπους του παρά μόνο για τον εαυτό του και την καλοπέρασή του.

Εκτός από τα χρήματα, όμως, αναρωτιέται κάποιος πώς ο ιερέας θα μπορούσε να βάλει στο χέρι τα τάματα της εκκλησίας, τα οποία -όπως καταλαβαίνουμε- πρέπει να είναι και πάρα πολύ παλιά.  Θέλει να τα πουλήσει, φυσικά, για να βγάλει κι από κει λεφτά.  άλλο ένα στοιχείο που μας φανερώνει ότι ο παπάς είναι φιλοχρήματος και ότι ο τρόπος σκέψης και δράσης του δεν έχει κανένα κοινό στοιχείο με τα διδάγματα της θρησκείας μας για αγάπη, βοήθεια και αλληλεγγύη προς τους συνανθρώπους μας.

Στην τρίτη παράγραφο της σελίδας 119 έχουμε τρεις εικόνες :

• Ο παπάς θυμιατίζει (λιβανίζει) μέσα στην εκκλησία. 
• Ο Μάρκος φιλά τον Εσταυρωμένο. Θρησκευτική εκδήλωση αγάπης και σεβασμού απέναντι στις εικόνες των Αγίων.
• Ο Μάρκος φιλά το χέρι του παπά, εκδήλωση που δηλώνει σεβασμό.

Στη σελίδα 121, περίπου στη μέση της πρώτης παραγράφου :

Γίνεται αναφορά στην Ανάσταση και στην παραλαβή του Αγίου Φωτός.  Το έθιμο λέει ότι αυτός που θα το πάρει πρώτος από τον παπά θα είναι ευλογημένος.

Στο κεφάλαιο "Χαρά που δε γνώρισα" (σελ.124-129) :

Στη σελίδα 125, στην πρώτη παράγραφο :

Η προγιαγιά του Σίμου του λέει ότι κάθε Μεγάλη Παρασκευή κλαίει ο ουρανός.  Ο λαός θέλει τη φύση να συμμετέχει κι αυτή στο μεγάλο πένθος και τη θυσία του Χριστού.

  

Στο κεφάλαιο "Λάθος ζύγι" (σελ.139-145) :

Στη σελίδα 142, στη δεύτερη παράγραφο :

Τη Μεγάλη Παρασκευή οι γυναίκες πηγαίνουν στο νεκροταφείο, για να καθαρίσουν τους τάφους των δικών τους ανθρώπων που έχουν χαθεί και να τους στολίσουν με λουλούδια.  Είναι η μέρα που τιμάμε τους νεκρούς, επειδή είναι η ημέρα που κηδεύτηκε κι ο Χριστός.

Στη σελίδα 143, στην αρχή :

Η Γεωργία (μητέρα του Μάρκου) μας περιγράφει ότι δεν μπόρεσε να πραγματοποιήσει την τελευταία επιθυμία του πατέρα της και να τον θάψει στο αγαπημένο του μέρος, επειδή αυτό δεν συμβάδιζε με τα έθιμα και τη θρησκεία.  Η ορθόδοξη χριστιανική θρησκεία ορίζει συγκεκριμένο τρόπο και τόπο ταφής και είναι αυστηρή απέναντι σε οποιαδήποτε παρέκκλιση.

Μύθοι - Θρύλοι, Παραδοσιακά Φαγητά:

Α. Μύθοι – Θρύλοι

Στις σελίδες 113-145 δεν περιγράφονται πολλοί μύθοι και θρύλοι σε σχέση με τα προηγούμενα κεφάλαια. Ένας από τους μύθους αυτού του χωριού είναι αυτός που λέει η Νενέ. Ο μύθος αυτός έλεγε πως κάθε μεγάλη Παρασκευή ο ουρανός είναι άσχημος, γιατί είναι μέρα στενοχώριας. Ακόμα, μία ιστορία της Νενέ ήταν αυτή των ανθρώπων που δεν αγαπήθηκαν. Οι άνθρωποι αυτοί κουβαλούσαν, όπως ακούγεται, τα πλοία στους ώμους μέσα στην απέραντη θάλασσα. Τις ασέληνες νύχτες, που έχει ήλιο και φεγγάρι, βγαίνουν οι άνθρωποι, που δεν αγαπήθηκαν, και κλέβουν τα λογικά από όποιον βρεθεί στο δρόμο τους. Εκεί, στο Κακοπέρατο, που ζούσαν οι άνθρωποι που δεν αγαπήθηκαν υπήρχε μία σπηλιά στην οποία βρίσκονταν σταλακτίτες που χάρη στην εξαιρετική τους θέση σχηματίζονταν μορφές που έκαναν τον φόβο του Σίμου πιο έντονο. Αυτό συμβαίνει, γιατί οι μορφές που σχηματίζονταν έμοιαζαν με τους πρωταγωνιστές των ιστοριών που έλεγαν οι συγχωριανοί του. Για την Βιολέτα οι άνθρωποι που δεν αγαπήθηκαν λέγονταν κυνηγημένες αγάπες. Οι κυνηγημένες αγάπες θα μπορούσαν, μόλις βρέξουν τα δάκρυα το χώμα, όπως έλεγε η Οντίν, να ελευθερωθούν. Ακόμα μία ιστορία, ένας θρύλος, μία παράδοση είναι οι σταλακτίτες που βρίσκονται στο εσωτερικό της σπηλιάς. Οι σταλακτίτες δεν παύουν να βρίσκονται εκεί καμία εποχή του χρόνου. Επειδή, στο εσωτερικό της σπηλιάς κυριαρχεί η υγρασία δεν εμποδίζουν τα καιρικά φαινόμενα την ανάπτυξή τους, αλλά ούτε μεταβάλλουν την θερμοκρασία που επικρατεί και είναι απαραίτητη για αυτούς.  

Β. Παραδοσιακά Φαγητά

Στις σελίδες 113-145 αναφέρονται μερικά παραδοσιακά φαγητά του αποκομμένου αυτού χωριού από τον υπόλοιπο κόσμο. Ένα από αυτά τα φαγητά είναι οι αγκινάρες μαζί με ελιές, βρεγμένο παξιμάδι και από πάνω αλάτι χοντρό. Αυτό το φαγητό πρέπει να είναι ένα από τα πιο συνηθισμένα γεύματα αυτού του χωριού, γιατί λόγω του δύσβατου εδάφους και της άγριας και βραχώδης επιφάνειας είναι δύσκολο να φυτρώσουν πολλά δέντρα. Ανεξάρτητα με αυτό το πρόβλημα φύτρωσε ένα δέντρο ιερό για τα ελληνικά δεδομένα. Το δέντρο αυτό είναι η ελιά. Στην Ελλάδα φτιάχνονται αρκετά προϊόντα από τον καρπό του ιερού αυτού δέντρου. Το παξιμάδι είναι το πιο εύκολο να φτιαχτεί. Το μόνο που χρειάζεται είναι να ψηθεί, να αποξηραθεί και μετά είναι έτοιμο για φάγωμα. Η αγκινάρα είναι απλή φτηνή και εύκολη για να καλλιεργηθεί. Ακόμα, αντέχει σε περιόδους ξηρασίας, αλλά και σε περιόδους πλημμύρας ή περιόδους πολλών βροχών. Το αλάτι συλλέγεται σε περιόδους ζεστές. Εκείνη την εποχή το νερό από το κύμα παγιδεύεται σε μέρη χαμηλότερα από το υψόμετρο στο οποίο βρίσκεται η θάλασσα. Με την πάροδο του χρόνου το νερό εξατμίζεται και μένει το αλάτι το οποίο μαζεύουν αργότερα. 

Καλλιτέχνες, Α1, σελ. 80-113

Καλλιτέχνες, Α1, σελ. 80-113

Βαρσάμη Στέλλα,  Γκούφα Μαρία, Δεληγιάννη Άννα, Ζαφειράτου Ερατώ, Ηλιοπούλου Νέλλη, Θανάσουλα Λαμπρινή, Καρκαβίτσα Κωνσταντίνα,  Λελεδάκη Κατερίνα

Ερώτημα 4:

Τραγούδια: 1. Μαμά γερνάω/Τ. Τσανακλίδου

                 2. Αddio del Passato/ La Traviata/M. Kάλλας  

·        Το τραγούδι «Μαμά γερνάω» μπαίνει στο σημείο που η μαμά του Νικόλα λέει για πρώτη φορά, μετά από ένα χρόνο το όνομα του. Η Βασιλεία πάσχει από μια ανίατη ασθένεια, το Αλτσχάιμερ, η οποία, επιδεινώνεται με τα χρόνια και κάνει τους ανθρώπους να ξεχνούν. Το τραγούδι τονίζει την ένταση της στιγμής ανάμεσα σε μητέρα και γιο, όπου πάντα υπάρχει μια τρυφερή σχέση, αφού ο Νικόλας πιστεύει ότι η μητέρα του θα ξαναθυμηθεί, μιας και είπε το όνομα του.

·        Το τραγούδι «Αddio del Passato» το επιλέξαμε, γιατί ταιριάζει στα κεφάλαια του βιβλίου, αφού η Βιολέτα έχει το ίδιο όνομα με την τραγουδίστρια και αναφέρεται συχνά στους διαλόγους που γίνονται ανάμεσα στα παιδιά.

Ερώτημα 5:  

·        Από την τρέχουσα έκδοση του βιβλίου, θα αλλάζαμε το οπισθόφυλλο. Στο οπισθόφυλλο, θα μπορούσαμε να προσθέσουμε μια ζωγραφιά στην οποία θα απεικονίζονταν η Οντίν, ο Σίμος, ο Μάνης και η Βιολέτα, καθισμένοι δίπλα στο Δέντρο το Μονάχο. Πιστεύουμε πως αυτή η εικόνα ταιριάζει καλύτερα, γιατί δείχνει και τονίζει τους βασικούς ήρωες του βιβλίου.

·        Στο πρώτο κεφάλαιο του βιβλίου, στη σελίδα 81,αναφερεται το γεγονός ότι, πριν την άφιξη της Οντίν, ο Γιώργης, ο Βρεττός, ο Ηλίας και ο Μάρκος ήταν οι καλύτεροι φίλοι. Κατά τη γνώμη μας, η απάντηση του Σίμου «μαρκογιωργοβρετοηλιας» στην ερώτηση που αφορούσε το ποιος ήταν ο καλύτερος του φίλος, θα έπρεπε να είναι γραμμένη με σκούρα έντονα γράμματα. Με τον τρόπο αυτό, τονίζεται η διαφορά που υπάρχει στη συμπεριφορά του Σίμου μετά την άφιξη της Οντίν.

·        Στο δεύτερο κεφάλαιο του βιβλίου, στη σελίδα 89, όταν ο Νικόλας παρακαλούσε τη μητέρα του να του πει για τις ζαβολιές που έκανε με την Βιολέτα. Το σημείο αυτό, μας δείχνει πως μέσα από τις ιστορίες που του έλεγε η μητέρα του, ο Νικόλας είχε συμπαθήσει και θεωρούσε τη Βιολέτα ένα οικείο πρόσωπο. Για το λόγο αυτό, θα μπορούσαμε να γράψουμε τα σημεία «η παιδική φίλη της μάνας του» και «η Βιολέτα ήταν η πιο δυναμική … γενναία» με πλάγια γράμματα.

·        Στο τρίτο κεφαλαίο του βιβλίου, αναφέρεται το γεγονός ότι ο πατέρας της Βιολέτας ήταν πολύ σκληρός άνθρωπος. Αυτό μας δείχνει πως η Βιολέτα πέρασε δύσκολα παιδικά χρόνια. Για το λόγο αυτό, θα μπορούσαμε να γράψουμε τη φράση «την έκανε … στο χωριό» με έντονα κόκκινα γράμματα.

·        Στο τέταρτο κεφάλαιο του βιβλίου στην σελ 104 αναφέρεται ο Σίμος, ο οποίος βάζει τα κλάματα, γιατί δεν μπορεί να φτάσει το σεντούκι με τα πράγματα, ώστε να μην κατηγορηθεί για την κλοπή τους η Βιολέτα. Για το λόγο αυτό τη φράση «Έβαλε… ο Σίμος» μπορούμε να την γράψουμε με πλάγια κόκκινα γράμματα.

Ερώτημα 6:

Σίμος: Ενδυμασία: Κατά τη γνώμη μας, ο Σίμος φοράει συνήθως κοντό πολυφορεμένο παντελόνι με τιράντες και ένα ριγέ κοντομάνικο μπλουζάκι. Ακόμα, φοράει φθαρμένα, καφέ αθλητικά παπούτσια. Αυτή η εικόνα των ρούχων του αντιπροσωπεύει την οικονομική κατάσταση στην οποία βρίσκεται η οικογένεια.

Εξωτερικά Χαρακτηριστικά: Πιστεύουμε ότι ο Σίμος είναι αδύνατος, γιατί στο κείμενο αναφέρεται ότι δεν τρώει πολύ. Ακόμα ότι είναι κοντός και τα μαλλιά του είναι καστανά και κοντοκουρεμένα. Το βλέμμα του είναι ζωηρό και έχει μικρά μάτια. Τέλος, τα γόνατα του είναι γεμάτα πληγές, επειδή σκοντάφτει εξαιτίας των παπουτσιών που φοράει.

Γλώσσα Σώματος: Πιστεύουμε ότι ο Σίμος είναι ένα υπερκινητικό και πολύ δραστήριο παιδί.

Στράτος: Ενδυμασία: Εξωτερικά Χαρακτηριστικά: φοράει ναυτικό καπέλο, μακρύ μαύρο παντελόνι, άσπρο λερωμένο πουκάμισο και μπλε παλτό.

Εξωτερικά Χαρακτηριστικά: Ο Στράτος είναι ψηλός, αδύνατος με καστανά μαλλιά και μουστάκι το οποίο συνηθίζει να πειράζει. Το βλέμμα του είναι συνεχώς λίγο αφηρημένο, ειδικά όταν κοιτάει προς την θάλασσα.

Γλώσσα Σώματος: Ο Στράτος είναι εργατικός και πολυάσχολος.

Φώτω: Ενδυμασία: Η Φώτω φοράει μακριά φούστα, την ποδιά του μαγειρέματος και καφέ παπούτσια.

Εξωτερικά Χαρακτηριστικά: Η Φώτω είναι παχουλή, μετρίου αναστήματος με καστανά σγουρά μαλλιά.

Γλώσσα Σώματος: Η Φώτω σε κάθε δύσκολη κατάσταση συνηθίζει να κάνει τον σταυρό της.

Βιολέτα: Ενδυμασία: Η Βιολέτα φοράει μακριά φορέματα με έντονα ζωηρά χρώματα.

 Εξωτερικά Χαρακτηριστικά: Η Βιολέτα έχει σγουρά μακριά άσπρα μαλλιά λόγω ηλικίας. Όταν ήταν νεώτερη, τα μαλλιά της ήταν μαύρα, απαλά και μεταξένια. Είναι μετρίου αναστήματος με ζωηρά μάτια και ανομοιόμορφα με διαφορετικά χρώματα.

Γλώσσα Σώματος: Η Βιολέτα κλείνει συχνά το μάτι της, γελάει δυνατά και περίεργα καθώς επίσης μιλάει πολύ και συνήθως ασυνάρτητα.

Οντίν: Ενδυμασία: Η μικρή Οντίν είναι ντυμένη μοντέρνα με τα ρούχα της πόλης π.χ ξεβαμμένα τζίν και χρωματιστά μπλουζάκια. Ακόμη, φοράει άνετα μοντέρνα αθλητικά παπούτσια.

Εξωτερικά Χαρακτηριστικά: Η μικρή Οντίν έχει μαύρα μακριά ίσια μαλλιά και είναι κοντούλα και αδύνατη. Τα μάτια της είναι μεγάλα πράσινα και ζωηρά.

Γλώσσα Σώματος: Η  Οντίν είναι λιγομίλητη και ευγενική.

Φίλοι του Σίμου: Ενδυμασία: Οι φίλοι του Σίμου φορούν παρόμοια ρούχα και παπούτσια με αυτόν.

Εξωτερικά Χαρακτηριστικά: Είναι όλοι ψηλότεροι από τον Σίμο, αλλά το ίδιο ζωηροί. Ο Μάρκος, αν και καμαρώνει για το ύψος του, είναι παχουλός και με μεγάλη μύτη.

Γλώσσα Σώματος: Οι φίλοι του Σίμου ακολουθούν πιστά το Μάρκο, αφού είναι ο αρχηγός και ο νταής της παρέας.

Νικόλας: Ενδυμασία: Ο Νικόλας είναι ντυμένος απλά. Φοράει μαύρο παντελόνι και μπλε πουκάμισο.

Εξωτερικά Χαρακτηριστικά: Είναι ψηλός, αδύνατος και έχει κατσαρά καστανόξανθα μαλλιά και μούσι.

Γλώσσα Σώματος: Ο Νικόλας είναι συμπονετικός ειδικά προς την μητέρα του και την αγκαλιάζει, για να της δείξει την αγάπη του.

Βασιλεία: Ενδυμασία: Η Βασιλεία φοράει ένα μακρύ ανοιχτόχρωμο νυχτικό και έχει συνήθως τα μαλλιά της κότσο.

Εξωτερικά Χαρακτηριστικά: Τα μαλλιά της είναι ίσια και άσπρα αλλά, όταν ήταν νεώτερη, ήταν καστανά και λαμπερά. Είναι μετρίου αναστήματος και ελαφρώς παχουλή.

Γλώσσα Σώματος: Τινάζει συνέχεια το φόρεμα της και κοιτάει με συμπόνια τους δικούς της, χαμογελώντας, χωρίς να φαίνεται αν τους γνωρίζει ή όχι.

Αγγέλα: Ενδυμασία: Η Αγγέλα φοράει απλά καθημερινά όμορφα ρούχα και προσέχει την εμφάνιση της.

Εξωτερικά Χαρακτηριστικά: Η Αγγέλα έχει μαύρα μακριά μαλλιά και πρόσχαρο φωτεινό πρόσωπο.

Σκηνικό: Στη συνομιλία  μεταξύ του Σιμού   και του Γιώργη, θα ταίριαζε  ένα σκηνικό το  οποίο θα ήταν:

ü      Στο δάσος

ü      Ηλιόλουστο με λίγη συννεφιά

ü      Με διάφορα μικρά ζωάκια

ü      Στο βάθος θα διακρινόταν το σπίτι της κ. Δέσποινας

Το χαρούμενο αυτό σκηνικό συμβολίζει τη χαρά και την ανακούφιση που προκαλείται στο θεατή, εφόσον ο Σίμος και ο Γιώργης συνομιλούν και προσπαθούν να φτιάξουν τη φιλία τους, διότι εξαιτίας του Μάρκου τον τελευταίο καιρό είχαν απομακρυνθεί. Όμως η συννεφιά συμβολίζει τις αμφιβολίες των παιδιών για τη Βιολέτα. Ακόμα, τη στιγμή που εκείνοι προσπαθούν να ξαναχτίσουν τη φιλιά τους, η παρουσία της Βιολέτας στη συζήτηση τους κάνει να ξαναδιαφωνήσουν και να τσακωθούν, έτσι όπως η συννεφιά κατέστρεψε την ηλιόλουστη μέρα.

  

Λαογράφοι, Α1, σελ. 80-113

ΛΑΟΓΡΑΦΟΙ, A1, σελ. 80-113

 ΚΑΡΥΟΦΥΛΛΗ ΕΛΕΑΝΝΑ, ΘΩΜΑΔΑΚΗ ΕΛΙΣΑΒΕΤ, ΕΥΤΥΧΙΑ ΚΑΛΑΝΤΖΗ, ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΤΙΚΙΩΤΗΣ, ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΓΡΙΒΟΚΩΣΤΟΠΟΥΛΟΣ, ΗΛΙΑΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΗΣ, ΘΑΝΟΣ ΒΑΖΑΙΟΣ

ΓΕΩΓΡΑΦΙΑ

Η Κρήτη είναι το μεγαλύτερο νησί στην Ελλάδα και βρίσκεται στο νότιο άκρο του Αιγαίου πελάγους. Το νησί είναι εξαιρετικά ορεινό και καθορίζεται από μια υψηλή σειρά βουνών που το διασχίζει την από τη δύση ως την ανατολή, διαμορφωμένη από τρεις διαφορετικές ομάδες βουνών. Αυτές είναι: τα Λευκά Όρη (2.452 μ),η οροσειρά Ίδη (Ψηλορείτης) (2.456 μ)και το όρος Δίκτη (2.148 μ). Σ' αυτά τα βουνά οφείλεται η ύπαρξη στο νησί εύφορων οροπεδίων. Ένα από αυτά τα βουνά είναι και το βουνό όπου διαδραματίζεται το βιβλίο, ο Κόφινας, ο οποίος  πήρε το όνομα του από το σχήμα της κορυφής του, που από τα βόρεια μοιάζει με κοφίνι βαλμένο ανάποδα. Ένα από τα κυριότερα εξωπραγματικά στοιχεία του βουνού είναι το τοπίο του. Άμα κοιτάξεις τη νότια πλευρά του Κόφινα ,θα είναι γεμάτη με βράχια και ένα αραιό πευκοδάσος ενώ άμα τον κοιτάξεις από τα βόρεια,  το τοπίο θα θυμίζει αφρικανική έρημο.

Κλίμα

Το κλίμα της Κρήτης μπορεί να χαρακτηριστεί εύκρατο μεσογειακό. Ο χειμώνας είναι αρκετά ήπιος και υγρός, με αρκετές βροχοπτώσεις στα δυτικά τμήματα του νησιού. Η χιονόπτωση είναι σπάνια στις πεδινές εκτάσεις, αλλά αρκετά συχνή στις ορεινές. Κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, η μέση θερμοκρασία κυμαίνεται στο πλαίσιο των 25-30 βαθμών. Η νότια ακτή απολαμβάνει περισσότερες ηλιόλουστες ημέρες και υψηλότερες θερμοκρασίες κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού σε σχέση με την υπόλοιπη μεγαλόνησο.

Χλωρίδα και πανίδα

Κυριότερα θηλαστικά του νησιού αποτελούν ο ασβός, η νυφίτσα, η ζουρίδα  (πετροκούναβο), ο σκαντζόχοιρος, οι μυγαλές (ένα είδος αράχνης), ο μυωξός, διάφορα είδη ποντικών και αρουραίων και πολλά είδη νυχτερίδας. Επίσης, τα νερά της Κρήτης φιλοξενούν μεγάλο αριθμό θαλάσσιων θηλαστικών, όπως φάλαινες, δελφίνια και φώκιες μοναχούς μονάχους. Οι ουρανοί της Κρήτης φιλοξενούν ένα μεγάλο αριθμό αρπακτικών πτηνών, με κυριότερα τους απειλούμενους γυπαετούς και τους χρυσαετούς. Επίσης, οι ακτές του νησιού αποτελούν σημαντικό καταφύγιο για θαλάσσιες χελώνες Caretta caretta ή δερματοχελώνες. Από τον κρητικό αίγαγρο (κρι κρι), τον κρητικό αγριόγατο και την κρητική μυγαλή, ως τα στενοενδημικά αρθρόποδα και τις νυχτερίδες της Κρήτης, η πανίδα της Κρήτης κρύβει πολλά μυστικά για την εξέλιξη των ειδών.

Εκτός από τα ζώα, υπάρχουν πολλά ενδημικά είδη φυτών, δηλαδή που βρίσκονται απομονωμένα σε περιορισμένες περιοχές, όπως η Μαλοτύρα. Στην Κρήτη υπάρχουν εκατοντάδες είδη ορχιδέας, που αποτελούν πόλο έλξης για τους λάτρεις και τους ερευνητές των φυτών. Επίσης, γνωστά είναι τα βότανα της Κρήτης, όπως ο δίκταμος και η κόκκινη τουλίπα, η οποία πλέον απαντάται σε πολύ λίγα μέρη. Η χλωρίδα του νησιού απειλείται από τη βαθμιαία ανάπτυξη της κτηνοτροφίας.

Δοξασίες και θρύλοι

Στη Κρήτη δεν υπάρχουν ζώα επικίνδυνα για τον άνθρωπο, όπως συμβαίνει στις υπόλοιπες περιοχές της Ηπειρωτικής Ελλάδας. Μάλιστα, οι πρόγονοί μας απέδιδαν στην Κρήτη την έλλειψη μεγάλων θηλαστικών -όπως αρκούδων, λύκων, τσακαλιών, αλλά και δηλητηριωδών φιδιών- στον άθλο του Ηρακλή (η σύλληψη του ταύρου της Κρήτης και η μεταφορά του στις Μυκήνες), ο οποίος ήθελε να τιμήσει έτσι τη γενέτειρα του Δία, γι` αυτό την καθάρισε από κάθε "βλαβερό" και "δηλητηριώδες" ζώο. Οι μεταγενέστεροι πίστευαν ότι το νησί το καθάρισε ο Απόστολος Παύλος, που έμεινε για δύο χρόνια στο νησί, με τους εξορκισμούς του και τις ευλογίες του.

Κρητική φιλοξενία

Καλωσορίζουμε τον ξένο με μία χειραψία και τον προσκαλούμε στο σπίτι μας . Τον  βάζουμε  να  καθίσει  ανάμεσα  στην  οικογένεια  μας. Τον  κερνάμε  ένα  ποτηράκι ρακή και ένα  μεζέ (συνήθως  ξηρούς  καρπούς ).Τον  προσκαλούμε  να  φάει  μαζί  μας .Το  δίνουμε  να  φάει  παραδοσιακό  φαγητό  ( Ζεστό ρύζι  με  στάκα ή  βραστό  κρέας κτλ).Τον  προσκαλούμε  να  κοιμηθεί,  αν δεν  έχει πού  να  μείνει. Τον  ρωτάμε  ποιος  είναι  και  από  πού   έρχεται  και  κάνουμε  αυτό  που  θέλει.

Ήθη και Έθιμα

ΚΡΗΤΙΚΟΣ ΓΑΜΟΣ

Ο κρητικός γάμος και η κρητική βάφτιση πρόκειται για ξεχωριστές εκδηλώσεις που μπορεί να διαρκέσουν αρκετές μέρες, ώστε να εκδηλωθεί πλήρως η χαρά των φίλων και των συγγενών. Κρατώντας πολύ στενούς τους οικογενειακούς δεσμούς, δίνουν κατ' αρχήν μεγάλη έμφαση στην έγκριση και συμμετοχή της οικογένειας. Ο πατέρας και αρχηγός της οικογένειας είναι ο υπεύθυνος για την έγκριση του γάμου και το μελλόνυμφο ζευγάρι οφείλει όχι μόνο να ακολουθήσει την συμβουλή του αλλά και να αποδεχτεί την πιθανή αντίθετη γνώμη του. Μετά την επίσημη έγκριση του πατέρα, με την παρουσία παπά, πραγματοποιείται η τελετή την μνηστείας και ορίζεται η ημερομηνία του μυστηρίου. Ακολουθεί το "κάλεσμα", όπου προσκαλούνται όλοι. Μέχρι την ημέρα του μυστηρίου οι συγγενείς και φίλοι στέλνουν δώρα, τα λεγόμενα "κανίσκια" που είναι ένα καλάθι με λάδι, τυρί, κρασί και πατάτες. Την παραμονή όλοι βοηθούν τους "προικαδόρους" στη μεταφορά των προικιών της νύφης στο σπίτι του γαμπρού. Τα φορτώνουν πάνω σε στολισμένα άλογα που ακολουθούνται από την πομπή συγγενών και φίλων, ενώ ακούγονται πυροβολισμοί και κρητικές μαντινάδες. Σε όσους συμμετέχουν στη προετοιμασία του γάμου προσφέρονται νόστιμες σπιτικές δίπλες με μέλι και η περίφημη κρητική κουλούρα με τον υπέροχο στολισμό, που φτιάχνεται μόνο σ' αυτές τις περιπτώσεις. Η τελετή ξεκινά με πομπή από το σπίτι του γαμπρού που συνοδεύεται από μαντινάδες και ντουφεκιές και καταλήγει στο σπίτι της νύφης. Εκεί μια μαντινάδα τραγουδισμένη από γλυκιά γυναικεία φωνή πείθει την οικογένεια της νύφης να ανοίξει την πόρτα που μέχρι τότε παραμένει κλειστή. Αφού ανταλλάσσονται φιλιά και ευχές, το χτύπημα της καμπάνας ειδοποιεί τους μελλόνυμφους πως πρέπει να κατευθυνθούν προς την εκκλησία. Μετά τη τελετή, το ζευγάρι φτάνει στο σπίτι του γαμπρού, όπου η μητέρα του ταϊζει τη νύφη μελοκάρυδο και χαράζει σταυρό στη πόρτα, ενώ η νύφη χύνει μέλι στην είσοδο και σπάει ένα ρόδι, για να γίνει ο γάμος γλυκός σαν το μέλι και καρπερός σαν το ρόδι. Το γλέντι ξεκινά με τραγούδια που λέει πρώτο το ζευγάρι και συνεχίζεται με χορό και φαγοπότι που φτάνουν μέχρι το πρωί.

ΠΡΩΤΟΧΡΟΝΙΑ

Κάθε πρωί Πρωτοχρονιάς , χαράματα και μόλις ηχούσε η “πρώτη καμπάνα” τση εκκλησιάς , όλοι μικροί – μεγάλοι , σηκώνονταν , έκαναν τρείς φορές το σταυρό τους , και αμίλητοι ως ήτανε, χωρίς να μιλήσουν, μέσα στη σιωπή που κυριαρχούσε, έβαζαν τα γιορτινά τους ρούχα, έκαναν το σταυρό τους 3 φορές, έβγαιναν έξω από το σπίτι, έπαιρναν από μια πέτρα ο καθένας τους , -όσο μεγαλύτερη μπορούσε- , και την τοποθετούσαν μέσα στο σπίτι.

Μετά απο αυτό, ο καθένας , καθόταν στην πέτρα που μόλις είχε φέρει , και έλεγαν την παρακάτω φράση : “Κλου -Κλου στα ορνίθια μας , καλοχρονιά στα σπίτια μας , όσο βάρος έχει η πέτρα τούτη, τόσο χρυσάφι και ασήμι να μπει στα σπίτια μας ” .

Μετά σηκώνονταν ο καθένας έκανε το σταυρό του 3 φορές , καλημέριζαν τους υπολοίπους, και τα παιδιά έπρεπε να χειροφιλήσουν τους γονείς, και μετά πήγαιναν στην Εκκλησία για την προκαθορισμένη λειτουργία . Στην επιστροφή, έμπαινε ο πρώτος στο σπίτι ο πρωτότοκος  και μετά οι υπόλοιποι. Οι πέτρες έμεναν μέσα στο σπίτι, στο ίδιο μέρος που είχαν τοποθετηθεί , επί οκτώ μέρες . Την όγδοη μέρα έπιανε ο καθένας την πέτρα του και, αφού έκανε το σταυρό του 3 φορές, την πήγαινε πάλι έξω από το σπίτι . Αυτό το έθιμο γινόταν απαραίτητα κάθε Πρωτοχρονιά  κι έφερνε στο σπίτι , “γούρι, ευτυχία , αγάπη, γαλήνη  και ειρήνη.

Μαγειρική στην Κρήτη

Αγνόπιτες (κρητική τυρόπιτα)

Kρητική σαλάτα με τοματίνια και κάτικι

Αλμυρή γλυκοκολοκυθόπιτα

Αρνί ψητό με ντομάτα από Κρήτη

Αρνάκι με σταμναγκάθι

ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΗ ΠΙΣΤΗ: Συνήθειες, γιορτές, συμβολισμός βαπτιστικών ονομάτων κ.α.

ΤΟ ΕΘΙΜΟ ΤΗΣ ΛΑΤΡΕΙΑΣ ΤΩΝ ΙΕΡΩΝ ΔΕΝΤΡΩΝ

Οι "μηλίτσες του Κόφινα" είναι δέντρα τα οποία λένε πως φύτρωσαν στο σημείο που χύθηκε το αίμα μιας προσκυνήτριας, καθώς γκρεμίστηκε στα βράχια. Σήμερα υπάρχουν στο βουνό, ριζωμένα κυριολεκτικά στο βράχο, μόνο τρία άτομα του δέντρου της σορβιάς της ακανθώδους. Ο καρπός τους, ώριμος στα μέσα Σεπτέμβρη, μοιάζει με μήλο, αλλά έχει μέγεθος ρεβυθιού και θεωρείται θεραπευτικός.

Κάθε χρόνο, στις 14 Σεπτεμβρίου, την προηγούμενη της γιορτής του Τιμίου Σταυρού που γιορτάζει το εκκλησάκι του Κόφινα, τα μηλαράκια κόβονται, αφήνονται ολονυχτίς στο νερό της πηγής και το επόμενο πρωί τοποθετούνται πάνω στην Αγ. Τράπεζα.  Μετά το τέλος της λειτουργίας, ο ιερέας περιφέρει στην κορυφή του Κόφινα τους καρπούς, συνοδευόμενος από όλο το εκκλησίασμα, ευλογεί και μοιράζει από ένα καρπό σε κάθε συμμετέχοντα.

Το έθιμο της λατρείας των ιερών δέντρων έχει τις ρίζες του στον αρχαιοελληνικό κόσμο και τον μινωικό πολιτισμό. Η τελετή υψώσεως του Τιμίου Σταυρού στον Κόφινα αποτελεί την αυθεντικότερη επιβίωση δεντρολατρείας στο σύγχρονο κόσμο.

ΗΘΗ ΚΑΙ  ΕΘΙΜΑ ΤΟΥ ΠΑΣΧΑ ΣΤΗΝ ΚΡΗΤΗ

Το Σάββατο του Λαζάρου σε αρκετά χωριά, κορίτσια, που τα έλεγαν λαζαράκια, μάζευαν λουλούδια και στόλιζαν ένα καλαθάκι. Την ημέρα της εορτής, κρατώντας το καλαθάκι τους, πήγαιναν σε όλα τα σπίτια του χωριού, τραγουδώντας τα κάλαντα του Λαζάρου.
Το πρωί της Μεγάλης Παρασκευής και όταν στις εκκλησίες ψάλλονταν οι Μεγάλες Ώρες, παιδιά κάθε ηλικίας ξεχυνόνταν στους δρόμους των χωριών και από τις αυλές των σπιτιών μάζευαν λουλούδια και τα πήγαιναν στις εκκλησίες για το στολισμό των Επιταφίων.
Ακόμη σε πολλά χωριά της Κρήτης τη Μεγάλη Παρασκευή, νέοι και νέες κρατώντας ένα Σταυρό με στεφάνι γυρνούν τους δρόμους των χωριών και ψάλλουν το μοιρολόι της Παναγιάς: «σήμερα μαύρος ουρανός σήμερα Μαυρη Μέρα …». Επίσης το Μεγάλο Σάββατο μετά το «Ανάστα ο Θεός» όλοι οι πιστοί με ευλάβεια μεταφέρουν στο σπίτι τα καλορίζικα -είναι τα άνθη από τον Επιτάφιο- ενώ αναμένουν με αγωνία νηστεύοντας όλη την ημέρα μέχρι το βράδυ της Ανάστασης. Μάλιστα τραγουδάνε και το:

«Μεγάλο μου Σαββάτο/
και πως θα σε περάσω/
που έχεις πέντε κολατσιά/
και πέντε μεσημέρια/
και ακόμη απομεσήμερα/
και έχεις ακόμη μέρα».

Ακόμη πριν την Ανάσταση, τα παιδιά του χωριού μαζεύουν ξύλα και οτιδήποτε άλλο μπορεί να καεί και τα αφήνουν στο προαύλιο της εκκλησίας. Την παραμονή της Ανάστασης σχηματίζουν ένα βουνό από τα ξύλα (την λεγόμενη φουνάρα = μεγάλη φωτιά ή φλόγα) και στην κορυφή έχουν ένα σκιάχτρο με ένα παλιό κουστούμι που υποτίθεται ότι είναι ο Ιούδας και την ώρα που ο ιερέας λέει το ''Χριστός Ανέστη'' βάζουν φωτιά και τον καίνε. Η νύχτα γίνεται μέρα από τα πυροτεχνήματα, η καμπάνα του χωριού χτυπά συνεχώς και μάλιστα οι παλιότεροι λένε ότι όταν αυτοί ήταν μικροί δεν άφηναν τρία μερόνυχτα την καμπάνα να σταματήσει γιατί το θεωρούσαν για καλό. Ξυπνούσαν ακόμα και τη νύχτα,                     για να πάνε να την χτυπήσουν.

                                                                          ΠΗΓΗ: http://omogeneia.ana-mpa.gr/press.php?id=9532

Ο ΑΗ ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΑΙ ΤΟ ΕΘΙΜΟ ΤΟΥ ΚΛΗΔΟΝΑ

Η ΥΔΡΟΦΟΡΟΣ, ΤΑ ΡΙΖΙΚΑΡΙΑ ΚΑΙ ΟΙ ΜΑΝΤΙΝΑΔΕΣ

Ο Κλήδονας είναι ένα ελληνικό έθιμο που τελείται σήμερα στις 24 Ιουνίου, την ημέρα του Αγίου Ιωάννου.
Στην Κρήτη την παραμονή του Αϊ-Γιαννιού, οι ανύπανδρες κοπέλες μαζεύονται σε ένα από τα σπίτια του χωριού, όπου αναθέτουν σε κάποια ή σε κάποιες από αυτές να φέρουν από το πηγάδι ή την πηγή το "αμίλητο νερό". Επιστρέφοντας στο σπίτι όπου τελείται ο κλήδονας, το νερό μπαίνει σε πήλινο δοχείο, την υδροφόρο, στο οποίο η κάθε κοπέλα ρίχνει ένα αντικείμενο (μήλο πράσινο ή κόκκινο, κόσμημα, κλειδί κ.α.), το λεγόμενο ριζικάρι. Στη συνέχεια το δοχείο σκεπάζεται με κόκκινο ύφασμα, το οποίο δένεται γερά με ένα κορδόνι ("κλειδώνεται") και τοποθετείται σε ταράτσα ή άλλο ανοιχτό χώρο. Εκεί παραμένει όλη τη νύχτα υπό το φως των άστρων. Οι κοπέλες επιστρέφουν ύστερα στα σπίτια τους. Λέγεται ότι τη νύχτα αυτή θα δουν στα όνειρά τους το μελλοντικό τους σύζυγο.

                                     Πηγή: ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΠΕΔΙΑΔΙΤΩΝ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ ΚΡΗΤΗΣ

ΣΥΜΒΟΛΙΣΜΟΣ ΒΑΠΤΙΣΤΙΚΩΝ ΟΝΟΜΑΤΩΝ:

Συμεών - Σίμος:

Όνομα πολλών προσώπων της Αγίας Γραφή. Του αρέσει η μάθηση κι έχει μεγάλη κλίση στη διδασκαλία. Τα παιδιά αγαπούν την παρέα του. Έχει την ικανότητα να διαβάζει τη σκέψη των άλλων.

Βιολέττα: Από το ομώνυμο λουλούδι. Όνομα ρομαντικό που δεν συναντάμε πια συχνά.  Άστατη και ευσυγκίνητη, άτομο που αγαπάει τα ταξίδια τη φύση και τα ζώα.

Νικόλας: Νίκη του λαού. Ιδιαίτερα καλόκαρδος, ο Νικόλαος μπορεί να χαρίσει και τα ρούχα που φοράει. Γλυκομίλητος, είναι η αδυναμία της μητέρας του. Το μόνο του ελάττωμα είναι ότι δε θέλει να στεναχωρεί αυτούς που αγαπάει και αναγκάζεται συχνά να λέει ψέματα.

Μάρκος: ‘Ονομα Ρωμαίων Αυτοκρατόρων. Ευαίσθητος κι επηρεάσιμος, αγαπάει τους αδύνατους αλλά δύσκολα αντιστέκεται στους δυνατούς. Ταιριάζει με πολύ διαφορετικούς ανθρώπους. Αγαπάει τη ζωή της νύχτας.

Δέσποινα: δέσποινα (κυρία) που προέρχεται από το δεσπόζω, κυριαρχώ.  Δέσποινα ονομάζεται και η Παναγία.  Θεληματική, ξέρει να παίρνει τη ζωή στα χέρια της.  Η κυρία του οίκου.

Odin:  Αρχηγός των θεών κατά την Νορβηγική μυθολογία που σχετίζονταν με την τέχνη, τον πολιτισμό, τον πόλεμο και τον θάνατο.  Οι Νορβηγοί πολεμιστές δεν γνώριζαν τον φόβο γιατί πίστευαν ότι ο θεός Odin, εάν πέθαιναν στην μάχη, θα τους οδηγούσε στην Βαλχάλα, τον παράδεισο των ηρώων.